Elektrik Tarifeleri Nelerdir?

Elektrik tarifeleri; elektriğin kullanım noktasına, kullanım amacına veya kullanım miktarına göre ayrıştırılarak fiyatlandırılmasıdır diyebiliriz. Tarife ne demek sorusuna da bu şekilde cevap vermiş oluruz.   En temeline gidecek olursak Ulusal Tarife adı verilen ve EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) tarafından yayımlanan tarife tabloları oluşmuştur. Akabinde elektrik piyasasının serbestleşmesi ve tüketicilerin tedarikçilerini seçmesi ile aynı zamanda Son Kaynak Tedarik Tarifesi düzenlemesinin gelmesiyle elektrik tarifeleri çeşitlenmiş ve çoğalmıştır. Aşağıdaki yazımızda devlet tarifelerinden özel tarifelere tüm elektrik tarifelerini detaylı olarak anlatıyor olacağız.

Elektrik Tarifeleri Nasıl Belirlenir?

Elektrik sektöründeki ana tarife yukarıda da bahsi geçen Ulusal Elektrik Tarifesidir ve EPDK tarafından belirlenip yayımlanır. Bu tarifelere ise tedarikçisini seçmemiş yani özel tedarikçiden elektrik almayan ve yıllık tüketimi 1.000.000 kWh’ı geçmeyen ve Mesken ve Tarımsal Sulama abone grubunda olmayan tüketicileri kapsamaktadır. Bir başka deyişle ise; yıllık tüketiminiz 1.000.000 kWh üzerindeyse ve Sanayi, Ticarethane(Kamu ve Özel Hizmet Sektörü ile Diğer), Aydınlatma abone gruplarından birindeyseniz bu tarife tablosundaki fiyatlar sizin için geçerli değildir. Yıllık tüketimi 1.000.000 kWh ‘ın üzerinde olan Sanayi, Ticarethane, Aydınlatma abone gruplarındaki tüketiciler ile yıllık tüketimi 10.000.000 kWh’ın üzerinde olan Mesken ve Tarımsal sulama abonelikleri Son Kaynak Tedarik Tarifesi adı verilen tarifeye tabi olmaktadır.

Temmuz 2023 itibariyle EPDK tarafından belirlenip yayımlanan güncel elektrik fiyatları yani ulusal tarife fiyatları aşağıdaki şekilde olup geçmişten günümüze nasıl değiştiğini görmek isterseniz aşağıdaki yazımıza göz atabilirsiniz. EPDK elektrik fiyatları da aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

PTF Fiyatları

Elektrikte Kaç Tarife Var?

Elektrik sektöründe özel tedarikçiden elektrik tedarik edilmiyorsa; ulusal tarife ve yüksek tüketimli son kaynak tedarik tarifesi olmak üzere 2 ana tarife yer alır. Ulusal Tarife kendi içerisinde Abone grubuna göre ve fiyatlandırılma türüne göre de birçok farklı tarifeye ayrılır.

Son Kaynak Tedarik Tarifesi Nedir?

Son kaynak tedarik tarifesi; elektrik tedarikini ikili anlaşma yoluyla özel tedarikçiden sağlamayan tüm tüketicilerin tabii olduğu tarifedir. Kendi içerisinde düşük tüketimli tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesi yani bir diğer deyişle ulusal tarife ve yüksek tüketimli tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesi olarak ikiye ayrılır. Yüksek tüketimli tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesinin limiti ise; Sanayi, Ticarethane(Kamu ve Özel Hizmet Sektörü ile Diğer) ve Aydınlatma aboneleri için yıllık 1 milyon kWh, Mesken ve Tarımsal Faaliyetler abone gruplarındaki tüketiciler içinse yıllık 10 milyon kilovatsaattir.

Yüksek Tüketimli Son Kaynak Tedarik Tarifesi; kısaca PTF dediğimiz Piyasa Takas Fiyatı ve kısaca YEKDEM dediğimiz Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizmasından gelen birim fiyatlara; Kurul (EPDK) tarafından belirlenen Katsayının (%9,38) kar marjı olarak uygulanması ile oluşan ve sayaç özelinde farklılık gösteren bir tarifedir.

Elektriği Borsadan Almak

Elektrik; üreticiler tarafından üretilip tüketiciler tarafından tüketilirken elektrik piyasasında tıpkı bir mal gibi alış ve satış işlemleri ile fiyatlandırılmaktadır. Bu fiyatlama her gün için saatlik bazda yapılmakta olup; EPİAŞ (Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.) üzerinden gerçekleşir. Kısaca PTF olarak adlandırılan Piyasa Takas Fiyatı; elektriğin elektrik piyasasındaki alış ve satışının dengelendiği yani arz ve talebin dengelendiği noktada oluşan fiyattır. Borsa fiyatı üzerinden fiyatlandırılmak tabiri PTF ‘ye YEKDEM birim maliyetinin eklenerek üzerine bir kar marjı ile veya satış türüne göre indirim ile fiyatlandırılması anlamına gelir.

PTF Nedir?

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere; elektrik piyasalarından; gün öncesi piyasalarında arz ve talebin eşleşmesi ile oluşan referans fiyata PİYASA TAKAS FİYATI olarak adlandırılır. Kısaca PTF olarak bilinen ve TL/MWh olarak kullanılan bu fiyat saatlik olarak alış ve satışın dengelendiği noktada oluşmakta ve Piyasa İşletmecisi olan EPİAŞ (Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.) tarafından Şeffaflık platformunda yayımlanmaktadır.

PTF ve YEKDEM ile ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz aşağıdaki yazımızı inceleyebilirsiniz.

Güncel PTF ve YEKDEM Fiyatları

Ayrıca Yüksek Tüketimli Son Kaynak Tedarik Tarifesinde bahsedilen PTF; ilgili tüketicinin saatlik tüketimlerine göre ağırlıklı ortalama PTF’sidir. (Mevzuatta PTF_d) Yani her ay ve her sayaca göre değişkenlik gösterir. YEKDEM birim fiyatı ise ilgili aydan sonraki ayın ortasında Uzlaştırma ile birlikte yayımlanan YEKDEM Birim maliyetidir. Genellikle elektrik faturaları ayın ilk haftası kesildiğinden YEKDEM henüz açıklanmamış olur. Bu şekilde faturalanan müşterilerde EPDK’nın yayımladığı tahmini YEKDEM değerleri kullanılır. YEKDEM hakkında daha detaylı bilgi almak ve tahmini ile gerçekleşen YEKDEM birim fiyatlarını incelemek için linke tıklayabilirsiniz.

Yüksek tüketimli tüketiciler için son kaynak tedarik tarifesi ile düşük tüketimli tüketicilere uygulanacak son kaynak tedarik tarifesine (ulusal tarife) ilişkin tebliğ ve resmi gazete sayısı aşağıdaki şekilde olup; bahsettiğimiz hesaplama formülü de Madde 6’nın beşinci fıkrasında yine aşağıdaki şekilde geçmektedir.

İncelemek isterseniz aşağıdaki bağlantı üzerinden ilgili tebliğe ulaşabilirsiniz.

RESMİ GAZETE SON KAYNAK TEDARİK TARİFESİNİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ – PTF + YEKDEM

Temmuz – 2023 EPDK Ulusal Elektrik Tarifeleri

            Bilindiği üzere Temmuz 2023 dönemi itibariyle geçerli olacak şekilde elektrik tarifeleri değişmiştir. EPDK yeni tarifelere ilişkin yazımızın yukarısında da yer alan yeni tarife tablolarını yayımlamıştır. Aktif enerji birim fiyatına indirim yapılırken, dağıtım birim fiyatına zam yapılmasıyla; tarifelerdeki güncelleme ne yazık ki tüketiciyi tatmin edecek düzeyde büyük bir indirim sağlamamıştır. Temmuz döneminde bahsettiğimiz indirim ve zam sonucunda oluşan değişikliği görmek ve nihai sonucu incelemek için aşağıdaki içeriğimize göz atabilirsiniz.

Temmuz 2023 Elektrik İndirimi

Tek Zamanlı Tarife

Tek zamanlı elektrik tarifesi; günün 24 saatinin tek bir fiyat üzerinden faturalandırılması veya fiyatlandırılmasıdır. Ulusal tarifeye tabii kullanıcılar için tek zamanlı elektrik tarifesi tarife fiyatları; tüketim noktasının bağlı olduğu Abone Grubuna ve Terim Tipine göre farklılık göstermektedir. Aşağıdaki tabloda yer alan tek zamanlı elektrik tarifesi tarife fiyatlarından da görüleceği üzere en düşük tarife ayda 240 kWh’ı geçmeyen Mesken abone grubunun tarifesidir.  Sonra ise sırasıyla Tarımsal Faaliyetlere ilişkin abonelikler, eski adıyla Ticarethane olup yeni adıyla Kamu ve Özel Hizmetler Sektörü ile Diğer olarak geçen abonelikler ve en sonra da yani en yüksek fiyata sahip olan Sanayi tarifesidir. Tabi bu sıralamada Şehit Aileleri ve Muharip Malül Gazilere ilişkin abonelikler istisnai olarak dışarıda tutulmuştur.

Üç Zamanlı Tarife

3 zamanlı tarife elektriğin kullanıldığı saatlere göre; T1, T2 ve T3 olarak üç gruba ayrılarak fiyatlandırılmasıdır. Bu üç grup ve saat aralıkları ise aşağıdaki şekildedir;

Üç zamanlı tarife ile faturalanmak isteyen tüketiciler kullandıkları elektriğin hangi zaman diliminde olduğuna bağlı olarak farklı birim fiyatlar ile fiyatlandırılmaktadır.  Aydınlatma abone grubu haricindeki ister sanayi ister ticarethane ister mesken olsun tüm abone grubuna bağlı aboneler üç zamanlı faturalandırmayı tercih edebilmektedir. Esas konu bunun avantajlı olup olmadığını tespit edebilmektir. Aşağıda 3 zamanlı elektrik tarifesi fiyatları tüm abone grupları ve terim tiplerine göre yer almaktadır.

Bu tabloda da görüleceği üzere üç zamanlı tarifede en pahalı fiyatlar PUANT adı verilen 17:00 ile 22:00 saatleri arasındayken; en ucuz fiyatlar ise nispeten elektrik tüketiminin de az olduğu 22:00 ile 06:00 saatleri arasını kapsayan elektrik GECE tarifesindedir. Çok zamanlı tarife fiyatları aşağıdaki şekildedir;

Puant Nedir?

Yukarıda da bahsedildiği üzere Puant tabiri üç zamanlı tarifenin en pahalı zaman dilimi olup; saat 17:00 ile 22:00 arasını kapsamaktadır. Bu saatler elektriğin özellikle evlerde yoğun olarak harcandığı saatlerdir. Bu saatlerde elektrik talebi yüksek olup, dolayısıyla da elektrik fiyatı pahalıdır.  Bu sebeple Mesken kullanıcılarına yani evlerimizdeki elektrik aboneliklerine üç zamanlı tarife önerilmez.

3 Zamanlı Elektrik Tarifesi ile Tek Zamanlı Elektrik Tarifesi Farkı Nedir?

Üç zamanlı tarife günün üç farklı zaman diliminin kendi tarife fiyatlarıyla faturalandırılması iken; tek zamanlı elektrik tarifesinde günün her saati tek bir birim fiyat ile faturalandırılmaktadır. Tarife fiyatları tek zamanlı elektrik tarifesinden faturalanan sayaçlarda kullanım saatlerine bağlı olarak değişmez. Tek bir birim fiyat kullanılır. Elektrikte tek zamanlı tarife ile 3 zamanlı tarife arasında hangisinin daha avantajlı olduğunu bir örnekle açıklayacak olursak;

1.SENARYO

Örneğin; Aylık tüketimi 300.000 kWh olan Orta Gerilimden bağlı bir Sanayi aboneliğini ele alalım.

Burada haftanın 7 günü üç vardiya olacak şekilde 24 saat düzenli bir çalışma olduğunu varsayalım. (Öğle arasında ve mesai değişim saatlerinde de makinaların çalışmasının etkilenmediği senaryoda) Bu durumda günlük tüketim 10.000 kWh, saatlik tüketim ise; 416,7 kWh olacaktır.

>> Tek Zamanlı Tarifedeyse;

Bu örnekteki tesis OG Tek Terimli Sanayi- Tek Zamanlı elektrik tarifesi üzerinden faturalanırsa;

Aktif Enerji Bedeli = 300.000 x 2,5071 = 752.130 TL tutarında olacaktır.

>> Üç Zamanlı Tarifedeyse;

Bu örnekteki tesis OG Tek Terimli Sanayi – Üç Zamanlı tarife üzerinden faturalanırsa;

Aktif Enerji Bedeli saatlik tüketimleri aynı olduğu durumda aşağıdaki şekilde olacaktır;

T1 Tüketim Miktarı = ( Sabah 06:00 ile 17:00 arası) = 416,66 kWh(Saatlik tüketim) x 11 saat x 30 gün

= 137.498 kWh

T2 Tüketim Miktarı = ( 17:00 ile 22:00 arası) = 416,66 kWh(Saatlik tüketim) x 5 saat x 30 gün

= 62.499 kWh

T3 Tüketim Miktarı = ( 22:00 ile 06:00 arası) = 416,66 kWh(Saatlik tüketim) x 8 saat x 30 gün

= 99.998 kWh

Bu tüketim miktarları ulusal tarife tablosunun OG Tek Terim Sanayi tarifesinin ilgili birim fiyatlarıyla çarpıldığında ise Aktif Enerji Bedeli aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır;

T1 (Gündüz) Aktif Enerji Bedeli = 137.498 kWh  x  2,5404 = 349.300 TL

T2 (Puant)     Aktif Enerji Bedeli = 62.499  kWh x  4,1334 =   258.333 TL

T3 (Gece)       Aktif Enerji Bedeli = 99.998  kWh x  1,2547 =  125.467 TL  olmak üzere;

TOPLAM AKTİF ENERJİ BEDELİ  = 733.101 TL olacaktır.

Görüldüğü üzere üç zamanlı faturalanan ve günün 24 saati 3 vardiya olarak eşit miktarda tüketim yapacak çalışan bir OG Tek Terimli Sanayide Aktif enerji bedeli BTV ve KDV dahil aylık 23.063 TL daha uygun olacaktır. Bu bedele Aktif Enerji Bedeli üzerinden %1 olarak alınan BTV ve %20 KDV de eklendiğinde bu aylık tasarruf tutarı; 23.063,41 TL’ye kadar ulaşacaktır. Bu da yılda yaklaşık olarak 277.000 TL tasarruf anlamına gelir.

2. SENARYO

İlk senaryo ile aynı aboneliğin sadece Sabah 08:00 akşam 18:00 saatleri aralığında tek vardiya olarak çalıştığı ele alınırsa; Aylık tüketimi 300.000 kWh olan Orta Gerilimden bağlı bir Sanayi aboneliği için aynı şekilde saatlik tüketim; 300.000 / 30 / 10 = 1.000 kWh şeklindedir.

>> Tek Zamanlı Tarifedeyse;

Bu örnekteki tesis OG Tek Terimli Sanayi- Tek Zamanlı elektrik tarifesi üzerinden faturalanırsa;

Aktif Enerji Bedeli = 300.000 x 2,5071 = 752.130 TL tutarında olacaktır.

>> Üç Zamanlı Tarifedeyse;

Bu örnekteki tesis OG Tek Terimli Sanayi – Üç Zamanlı tarife üzerinden faturalanırsa;

Aktif Enerji Bedeli saatlik tüketimleri aynı olduğu durumda aşağıdaki şekilde olacaktır;

T1 Tüketim Miktarı = ( Sabah 06:00 ile 17:00 arası) = 1.000 kWh(Saatlik tüketim) x (11 – 2) saat x 30 gün

= 270.000 kWh

T2 Tüketim Miktarı = ( 17:00 ile 22:00 arası) = 1.000  kWh(Saatlik tüketim) x (5 – 4) saat x 30 gün

= 30.000 kWh

T3 Tüketim Miktarı = ( 22:00 ile 06:00 arası) = 1.000 kWh(Saatlik tüketim) x 0 saat x 30 gün

= 0,00 kWh (bu tesis saat 22:00 ile 06:00 arasında tüketim yapmıyor)

Bu tüketim miktarları ulusal tarife tablosunun OG Tek Terim Sanayi tarifesinin ilgili birim fiyatlarıyla çarpıldığında ise Aktif Enerji Bedeli aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır;

T1 (Gündüz) Aktif Enerji Bedeli = 270.000 kWh  x  2,5404 = 685.908 TL

T2 (Puant)     Aktif Enerji Bedeli =   30.000  kWh x  4,1334 = 124.002 TL

TOPLAM AKTİF ENERJİ BEDELİ  = 809.910 TL olacaktır.

Buradaki örnekte de görüldüğü üzere; Abone Grubu, Terim Tipi, Aylık Tüketim Miktarı aynı olsa da; tüketimini hangi saat aralığında yaptığına yani hangi saatlerde çalıştığına göre ödenecek fatura tutarı oldukça farklılaşmaktadır. Gece tüketimi olmayan bir yerde Üç zamanlı Tarife üzerinden faturalanmak mantıklı olmayacaktır. Bu senaryoda tek zamanlı elektrik tarifesi yerine üç zamanlı elektrik tarifesini seçen tüketici aylık BTV ve KDV dahil yaklaşık olarak 70.000 TL, yıllık ise yaklaşık olarak 840.000 TL tek zamanlı tarifeye göre fazladan fatura ödeyecektir.

Üç Zamanlı Tarife Kimin İçin Avantajlı?

İster tek zamanlı elektrik tarifesi ister üç zamanlı elektrik tarifesi olsun; tarifelerin sağlayacağı avantajlar; yukarıdaki örneklerde de göreceğiniz üzere tamamen tüketicinin tüketim alışkanlıklarına bağlıdır. Üç zamanlı elektrik tarifesi fiyatları genelde aşağıdaki gibi tüketim yapa tüketicilere önerilmektedir;

1. Gece vardiyası olan sanayi/ticarethane vb. çalışma alanları gecenin uygun fiyatından yararlanabilir.
2. Elektrikle ısınan evlerde; geceleri elektrikli ısıtıcı veya klima kullanan tüketiciler tasarruf sağlayabilir.
3. Programlanabilir beyaz eşyaları olan evler; çamaşır ve bulaşık makinelerini gece saatlerinde çalışacak şekilde programlayarak üç zamanlı elektrik tarifesi fiyatlarıyla tasarruf yapılabilir.
4. Merkezi sistem ile ısınıp elektrikli termosifon vb. sahip olan tüketiciler termosifonun elektrik gece tarifesinde dolmasını sağlayarak tasarruf yapabilir.

Şirketimizden tarife danışmanlığı ile ilgili her türlü bilgi destek ve danışmanlık alarak siz de fazladan fatura ödememek, faturanızda tasarruf sağlamak isterseniz bu ve daha fazlası için web sitemizde yer alan iletişim kanallarından bizlere ulaşabilirsiniz.

Tek Terimli – Çift Terimli Tarife Nedir?

Tek Terimli tarife ve Çift Terimli tarife demek; ülkemizde kullanılan dağıtım tarifesinin altında yer alan iki tarife sınıfıdır. Dağıtım şebekesine bağlı tüm aboneler ister sanayi olsun ister ticarethane, mesken farketmeksizin Alçak Gerilim’den bağlılar ise Tek Terimli tarife sınıfındadırlar. Orta Gerilimden bağlı olan tüm aboneler içinse Çift Terimli tarife sınıfına geçme opsiyonu söz konusu olur. Bu durumda aboneye uygulanacak dağıtım tarifesinin birim fiyatı değişmekte ve güç bedeli ile güç aşım bedeli gibi fatura kalemleri ortaya çıkmaktadır.

Güç bedeli ve güç aşım bedeli ile ilgili olarak daha detaylı bilgi almak isterseniz aşağıdaki içeriğimize göz atabilirsiniz.

Tek Terimli Tarife İle Çift Terimli Tarifenin Farkı Nedir

Tek terimli tarife ile Çift terimli tarifenin en büyük farkı dağıtım birim fiyatında ortaya çıkar. Aşağıdaki tabloda dağıtım tarifesinin tek terimli ve çift terimli tarifeye göre farkları gösterilmektedir. Güç bedeli tüketici bazında olup tabloya eklenmemiştir.

Tarife Değiştirmek İçin Ne Yapmalıyım?

Eğer elektrik tarife değişikliği yapmak üzere tarife tipinizi değiştirecekseniz; yani tek terimli tarifeden çift terimli tarifeye veya çift terimli tarifeden tek terimli tarifeye geçiş yapacaksanız; sayacınızın bağlı olduğu dağıtım şirketine başvurmanız gerekecektir. Ancak tarife zamanınızı değiştirecekseniz; örneğin üç zamanlı tarifeden tek zamanlı tarifeye veya tek zamanlı tarifeden üç zamanlı elektrik tarifesi fiyatlarına geçecekseniz ise kendi elektrik tedarikçinize başvurmanız gerekecektir. Bölgenizdeki elektrik dağıtım şirketini bilmiyorsanız aşağıdaki link üzerinden hangi dağıtım şirketine başvurmanız gerektiğini kontrol edebilirsiniz. Tedarikçiniz ile iletişime geçmek içinse elektrik faturanız üzerindeki iletişim kanallarından faydalanabilirsiniz.

TEDAŞ Dağıtım Şirketleri

Elektrik Tarifeleri Nelerdir ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İlginizi Çekebilir: Elektrik Nasıl Üretilir?