Kendisini 5 yılda Amorti Edebilen Güneş Enerji Sistemi
Kendisini 5 yılda Amorti Edebilen Güneş Enerji Sistemi ile ilgili hesaplama işlemleri ve santral kurulumu hakkında bütün detaylara yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Fabrikamın çatısına Güneş Enerji Sistemi Kurmak İstiyorum; Nereden başlamalıyım?
12 Mayıs 2019’da çıkan Lisansız Elektrik Yönetmeliğine göre kendi “iç tüketim”niz kadar bir elektriği çatınızda üretip; elektrik maliyetlerinizi düşürmeniz mümkün. Yasada öngörülen aylık mahsuplaşma ile ay bazında fazla ürettiğiniz elektriği şebekeye satmanız (yalnız burada dikkat edilmesi gereken konu; şebekeye geri satarken dağıtım bedeli; fonlar gibi bedelleri satış bedeline ekleyemiyorsunuz); eksik kalan zamanlarda da eksik olan elektriğinizi şebekeden almanız mümkün oluyor.
• Burada ilk başlanacak nokta en az 12 aylık elektrik faturanızı mümkünse T1 (gündüz), T2 (puan), T3 (gece) tüketimlerinizi temin ederek bir excel oluşturmanız gerekiyor.
• Daha sonra fabrikanızın bulunduğu konuma göre ve çatınızın yönüne göre aylık bazda bu çatıda ne kadar elektrik üreteceğinizi öngörmeniz gerekiyor. Bu öngörü için SolarGis, PvSyst, vs. gibi yazılım programları kullanarak aylık üretim profilleriniz ortaya çıkarmanız gerekiyor. Bu mühendislik gerektiren bir iş olduğu için bizim gibi profesyonel bir firmaya başvurmanızı gerektirir.
Genel prensip olarak 1MW’lık bir Çatı Güneş Enerji Sistemi için 6.000- 7.000 m2 bir alana ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye’de bulunduğu bölgeyle değişmekle birlikte; böyle bir güneş enerji sistemi 1.150 MWh/Yıl ile 1.400 MWh/Yıl gibi bir yıllık üretim sağlamaktadır.
Tabii burada sistemin aylık bazlık dağılımı önem taşımaktadır. Biraz önce anlattığımız üzere aylık tüketim profili ile gene aylık olarak üretim profilini karşılaştırmak gerekir. Burada önemli olan iç tüketimden çok fazla bir üretimin yapılmamasıdır. Bazı firmaların ya fazlasını şebekeye satarız söylemi doğru olmakla beraber kısmi doğrudur. Sebebi de yaptığınız yatırımın geri dönüş süresi şebekeye fazla miktarda elektrik sattığınızda sadece aktif enerji bedelini aldığınızdan dolayı; dağıtım bedeli ve fonları alamadığınızdan uzamaktadır.
Dolayısıyla taahhüt firmalarının (EPC firmaları) fazlasını şebekeye satarsınız söylemini dikkatle incelemenizde fayda olduğuna inanıyoruz.
• Çatı alanı yüksek; fakat iç tüketiminiz nispeten daha düşük ise; çatınızda tüketiminiz ile oranlı bir çatı güneş sistemi kurmanız daha doğru bir yoldur. Burada da çatınızın yönüne bağlı olarak; en verimli güneş alan çatı alanlarını (güney cepheleri) kullanarak bir dizilim yapmak önem kazanmaktadır. Burada da çalışacağınız mühendislik firmasının kalitesi ve ihtisas sahibi olması öne çıkmaktadır.
• Çatı alanı düşük; fakat iç tüketiminiz çok fazla ise; o zamanda da çatınızın verimli bir şekilde kullanılması yatırımınızın değerini artıracaktır. Burada önemli olan kullanacağınız panellerin verimliliği öne çıkmaktadır.
Günümüzde %20’ye yaklaşan verimlilikte paneller çıkmış olup; fiyat ve performans dengesi de makul düzeylerde olmaktadır. Gene panellere ek olarak kullanacağınız inverter cinside verimliliği etkileyen faktörlerden birisidir. Burada gölgeleme oranına dikkate edilerek panel bazlı yönetilen sistemler öne çıkmaktadır.
• Gene önemli olarak dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi de endüstriyel tesisin trafo gücü; bağlantı anlaşması ve sözleşme gücü gelmektedir. Yapılacak güneş enerjisi sistemine göre trafonun gücünün ayarlanması; düzenlenmesi gerekebilir.
Fabrikamın/tesisimin çatısına yapacağım GES kaç yılda amorti ediyor?
Burada önemli olan bir nokta tesisin kullandığı elektriğin nasıl bir tarifeden elektrik temin ettiği olmaktadır. Genel olarak ticari tarifeden elektrik kullanan tesisler (ki bunlar hastahaneler, oteller; soğuk hava depoları; eğitim kurumları, AVM’ler vs) elektriği en pahallı kullanan tesisler olduğu için; böyle tesislerde yapılan güneş enerji sistemlerinin (GES) geri dönüş süresi daha hızlı olmaktadır. Türkiye’de ki ışınım oranlarına göre böyle tesislerde geri dönüş süresi 4 ile 5,5 yıl arasında değişmektedir.
Bkz. Ticarethanelerde Geri Dönüş Süresi
• Genel olarak sanayi tarifesinden elektrik kullanan tesisler (ki bunlar sanayi sicil belgesi olan fabrikalar ve sanayi tesisleri) yapılan güneş enerji sistemlerini (GES) geri dönüş süresi bulundukları yerdeki ışınıma göre 5 ile 6,5 yıl arasında değişmektedir.
Bkz. Sanayilerde Geri Dönüş Süresi
Güneş Enerji Sistemlerinin ticari ömrünün minimum 25 yıl olduğu düşünülürse, bir değişle 6 yıl sistem kendisini amorti edecektir; geriye kalan 19 yılda da bedava elektrik üreterek; rakiplerinize göre rekabet pozisyonunuzu arttırmış olacaksınız.
• Gene başka bir hesaplama şeklide 6 yılda USD bazında kendisini amorti eden bir tesis; yıllık bazda USD olarak %16 gelir getirmekte demektir (100/6= %16,66). Böyle bir getiri USD bazında mevduata %2-3 mertebelerinde getiri verildiğini düşünülürse; muhakkak yapılması gereken bir yatırımdır.
• Getiri konusu başka bir şekilde de izah etmek mümkündür. Türkiye’de ticari tesisler dağıtım bedeli ve fonlarıda eklediğinizde MWh saatine 100-110 USD/MWh mertebelerinde bir elektrik parası ödemektedir. Sanayi tesislerinin elektrik fiyatı da MWh 80-90 USD mertebelerinde değişmektedir.
Böyle bir tesis 25 yıllık ticari ömrü boyunca 31.000- 32.000 MWh elektrik üretecektir ki, kullandığınız malzemeye göre değişmekle birlikte; yatırım bedelini 25 yılda üreteceği enerjiye böldüğünüzde 25-30 USD/MWh bir elektrik parası ödeyecektir.
Başka bir deyişle elektrik faturasını %70 mertebesinde önümüzdeki 25 yıl düşürecektir. Kaldı ki bu sistemlerinin ömrünün 25 yıl olduğunu söylemekle birlikte; bu sistemlerin büyük bir ihtimalle 25 yıldan fazla hizmet vermeleri söz konusu olacaktır.
Sadece 20-25 yıl sonra o zamanki değişen teknolojiye göre yenilemenin rantabl olmayacağını konuşacağız olacağız. Hergün doğan ve batan güneş gibi bir enerji kaynağından çatılarımızda çatı enerji güneş sistemi olarak yararlanmamak kaynak ısrafından başka bir şey olmamaktadır.
Bu tipli finansal getirilerle; önümüzdeki 2-3 yıl içerisinde bütün çatılarımızda bu sistemlerin kurulacağını şimdiden söyleyebiliriz.
Fabrikamın/tesisimin çatısına yapacağım cebimden çıkacak en düşük parayla nasıl kurabilirim?
• Türkiye’de şu ana kadar 6.000 MW’a yaklaşan güneş enerji tesisi (GES) olup; bunların büyük bir bölümünün; önemli bir kısmı banka ve finans kuruluşları tarafından finanse edilmiştir. Geçmiş bu 3-4 yıllık sürede de finans kuruluşları da bu tipli tesislerin finansmanı konusunda çok önemli tecrübeler kazanmış durumdadır.
• Dolayısıyla bankalar, finans kuruluşları ve leasing firmaları bu tipli tesislerin finansmanı konusuna pozitif olarak yaklaşmakta olup, bu tipli tesis yatırımları için finansman sağlamaktadırlar.
• Genel prensip olarak, böyle bir tesisin yatırım bedelinin %20-25 sini kendiniz karşılanız durumunda; 5 yıllık bir leasing anlaşmasıyla; elektrik faturanıza benzer miktarda bir fatura bedelini leasing bedeli olarak aylık ödeyerek; 5 yıllın sonunda cebinizden sadece %20-%25 bir para çıkarak böyle bir tesise sahip olabilirsiniz.
• Eğer böyle bir yatırım gücünüz var ise; lütfen bize başvurunuz; hem hızlı bir şekilde fizibilite analizini yapalım; hem de beraber çözüm ortağı olarak çalıştığımız finans kuruluşları; leasing firmaları ile beraber çatınıza güneş enerji sisteminizi (GES) kuralım. Önümüzdeki günlerde bütün endüstriyel tesisler böyle sistemler kuracağından dolayı; ve bağlantı kapasitelerinde darboğazlar olacağından bu tipli bir avantajdan yararlanmanız için hızlı bir şekilde başvurunuzu yapıp; sisteme dahil olmanız önemle altını çizeriz.
Bize ulaşmak için
Fabrikamın/tesisimin çatısına yapacağım cebimden ne kadar para çıkar? Çatı güneş sistemlerine finansman sağlayabilir miyim?
• Çatı güneş enerji sistemleri (GES) bugünkü fiyatlarla kendisini 4-6 yıl arasında amorti etmektedir. Dolaysıyla 1 MW bir sistemin 800.000-900.000 USD gibi bir paraya kurulduğunu varsayarsak (burada kurulacak tesisin büyüklüğü; kullanılacak panel ve eviricilere bağlı olarak bu fiyat yukarı veya aşağı doğru değişiklik gösterebilir); eğer böyle bir sistemin %20 sini; yani 150.000 USD bir kısmını öz kaynak olarak sağlayabilirseniz; geriye kalan kısmı finansman firmaları tarafından 60 ay olarak gayet uygun şartlarla finanse edilmektedir.
• Başka bir deyişle; ilk başta 1MW’lık bir çatı güneş sistemi için cebinizden çıkacak 150.000 USD’den sonra; 60 ay elektrik parası öder gibi; çatı güneşinden üreteceğiniz elektrik ile finansman şirketinin taksitleri öder; 61’inci ayadan itibaren de tasarruf etmeye başlarsınız.
Böyle bir sistem size USD bazında yıllık %20 bir getiri getirmektedir ki; bu pek çok işte alabileceğiniz getiriden daha fazladır. Böyle bir çatı güneş enerji sisteminin ticari ömrü minimum 25 yıldır. Böylece 20 yıl tasarruf yaparak; rakiplerinize göre rekabet avantajı sağlarsınız.
• Çatı Güneş Enerji Sistemleri (GES) kurulumları için ve bunların finanslandırmaları için bizimle temasa geçebilirsiniz. Pek çok finans kuruluşları ile ilgili irtibatlarımızla pek çok müşterimizin bu sistemleri kurmasında yardımcı olmaktayız.
Fabrikamın/tesisimin çatısına yapacağım GES- Güneş Enerjisi Sistemi için süreç nasıl işleyecek?
• İlk başta teknik fizibilitenin yapılması gerekiyor. Yukarıda anlatıldığı üzere tüketiminiz ne kadar; trafo gücünüz ne kadar; bağlantı sözleşmeniz ne kadar; çatınız ne kadar süreçleri incelendikten sonra; size uygun tesisin boyutlandırması; yanı ne kadar büyüklükte ve güçte bir GES santralı- güneş enerjisi sistemi kurulacağına karar verilecektir. Burada GES yatırımın geri dönüş zamanı ve fizibilitesine dikkat edilecektir
• GES; Güneş Enerjisi tesisi büyüklüğü, kurulu gücü belirlendikten sonra; kullanacağınız malzeme çeşidine göre yatırım maliyeti şekillenecektir.
• GES; Güneş Enerjisi tesisinin yatırım bütçesi çıktıktan sonra; GES tesisisinin finansmanın ne kadarı öz sermaye; ne kadarı banka veya finans kuruluşu finansmanı ile yapılacağının araştırılması gerekmektedir. Burada genel prensip %20-25 miktarında öz kaynak; %75-80 mertebesinde de banka/leasing finansmanı kullanmak olacaktır.
• Finansman ile birlikte paralel çağrı mektubu çıkarılması için idari süreçlere başlanması gerekmektedir. Bu idari süreçlerde ilk verilmesi gereken evrakların listesi aşağıda sıralanmaktadır.
LİSANSSIZ ÜRETİM BAŞVURULARINDA SUNULMASI GEREKEN
BİLGİ VE BELGELER LİSTESİ
⦁ Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu (Yönetmelik Ek-1),
⦁ Tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili şahıs/şahısların ‘Yetki Belgeleri’,
⦁ Başvuruda bulunan tüzel kişinin, tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek veya tüzel kişilerin ortaklık yapısını ve varlığı halinde kontrol ilişkisini ortaya koyan bilgi ve belgeler,
⦁ Üretim tesisinin kurulacağı yere ait; tapu, asgari iki yıl süreli ekinde imza sirküleri veya imza beyannamesi yer alan kira sözleşmesi ya da kullanım hakkının edinildiğine dair tevsik edici belge,
⦁ Çatı uygulaması dışındaki başvurular için;
Mutlak tarım arazileri,
Özel ürün arazileri,
Dikili tarım arazileri,
Sulu tarım arazileri,
Çevre arazilerde tarımsal kullanım bütünlüğünü bozan alanları
kapsamadığına ilişkin Tarım ve Orman Bakanlığı veya söz konusu Bakanlığın il müdürlüklerinden alınacak belge,
⦁ Tüketim tesis(ler)ine ilişkin bilgiler
(1)Mevcut tüketim tesisleri için Tekil kod
(2) Kurulması planlanan tüketim tesisine ilişkin;
⦁ 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununa göre verilen inşaat ruhsatı
ve/veya inşaat ruhsatı yerine geçen belge.
⦁ Onaylı elektrik proje kapağı)
⦁ Çatı uygulamaları hariç olmak üzere eşik değerlerin üzerinde olan projeler için Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamındaki belge,
⦁ Başvuru ücretinin İlgili Şebeke İşletmecisinin hesabına yatırıldığına dair makbuz veya dekont,
⦁ Kurulacak tesisin teknik özelliklerini de gösteren Tek Hat Şeması,
⦁ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan formatta Teknik Değerlendirme Formu (Bir CD ile excel formatında da sunulması gerekmektedir),
⦁ Lihkab veya Harita Mühendisi Onaylı koordinatlı aplikasyon krokisi,
⦁ Yönetmeliğin 37 inci maddesinin onuncu fıkrası kapsamında sunulacak beyan (Ek-1),
⦁ Tesis toplam verimliliğine ilişkin belge
⦁ Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanım hakkının elde edildiğine dair belge
⦁ Rüzgâr ve güneş enerjisi ile biyo kütle ve biyo kütleden elde edilen gaza (çöp gazı dâhil) dayalı olarak kurulacak üretim tesisleri için herhangi bir belge istenmez.
⦁ Jeotermal enerji kaynağına dayalı olarak kurulacak üretim tesisleri için işletilmekte olan jeotermal kaynaklarda 3/6/2007 tarihli ve 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununa ve uygulanmasına ilişkin ikincil mevzuata göre edinilmiş işletme ruhsatı, henüz işletilme aşamasında olmayan jeotermal kaynaklar için ise arama ruhsatı sunulur.
⦁ Kamu veya hazine arazisi veya orman sayılan alanlar üzerine kurulacak üretim tesisinin hidrolik kaynağa dayalı üretim tesisi olması halinde su kullanım hakkının elde edildiğine ilişkin belge
⦁ Yönetmeliğin 11 inci maddesi 4 üncü fıkrası kapsamında kurulacak tesisler için DSİ tarafından mer’I mevzuat kapsamında verilen Onay Belgesi
• Yukarıda sayılan evrakları ilgili dağıtım şirketine ay sonuna kadar teslim ettikten sonra; daha sonraki ayın 15’inde dağıtım şirketi; eksik bir evrak olup olmadığını bildirerek; ay sonuna kadar eksik evraklarınızı tamamlamanızı isteyecektir.
• Bu idari süreç tamamlandıktan sonraki ay; ise 3’lü bir kuruldan oluşan (dağıtım şirketi görevlisi; TEDAŞ görevlisi; TEİAŞ görevlisi) bir kurul; başvuruyu teknik yönden inceleyerek uygunluğuna karar verecektir. Ve ayın 15’ine kadar dağıtım şirketinden başvurunun uygun olup olmadığı yayınlanacaktır.
• Bundan sonraki ayda eğer firmaya uygunluk verilmiş ise Lisansız Proje Çağrı Mektubu almaya hak kazanmış olup; çağrı mektubu alması beklenmektedir.
• Kısaca Lisansız Projelerde LUY yönetmeliğine göre normal şartlarda Çağrı Mektubu çıkarmak 3 aylık bir zaman almaktadır
• Çağrı Mektubunu alınması tarihinden itibaren 90 günlük sürede TEDAŞ başvurunun yapılması gerekmektedir. Eğer bu 90 günlük süre içinde TEDAŞ’a başvuru yapılmaz ise Çağrı Mektubu hakkınız yanmış olup; bütün bu işlemler tekrar yapılmak durumunda kalınacaktır.
• Çağrı Mektubunu alınması tarihinden OG’den bağlı projelerde projenin bitirilme süresi 2 yıl; AG’den bağlı projelerde projenin bitirilme süresi 1 yıl olarak mevzuatta sınırlandırılmıştır.
• Genel prensip olarak, böyle bir tesisin yatırım bedelinin %20-25 sini kendiniz karşılamanız durumunda; 5 yıllık bir leasing anlaşmasıyla; elektrik faturanıza benzer miktarda bir fatura bedelini leasing bedeli olarak aylık ödeyerek; 5 yıllın sonunda cebinizden sadece %20-%25 bir para çıkarak böyle bir tesise sahip olabilirsiniz.
Eğer böyle bir yatırım gücünüz var ise; lütfen bize başvurunuz; hem hızlı bir şekilde fizibilite analizini yapalım; hem de beraber çözüm ortağı olarak çalıştığımız finans kuruluşları; leasing firmaları ile beraber çatınıza güneş enerji sisteminizi (GES) kuralım. Önümüzdeki günlerde bütün endüstriyel tesisler böyle sistemler kuracağından dolayı; ve bağlantı kapasitelerinde darboğazlar olacağından bu tipli bir avantajdan yararlanmanız için hızlı bir şekilde başvurunuzu yapıp; sisteme dahil olmanız önemle altını çizeriz.
Bize ulaşmak için
Yenilenebilir Enerji Sektörü ile ilgili faydalı blog içeriklerimizi Google Haberler'den takip etmek ister misiniz? Google Haberlere Abone Ol
