Yeni Yönetmeliğe Uygun Yatırım: Arazi GES

Güneş Enerji sektöründe geçtiğimiz yıllarda çatı üzerine kurulumlar revaçtaydı. Bu durumun sebebi ise EPDK’nın yayınladığı yönetmelikte firmaların abonelikleriyle çatıları aynı lokasyonda olduğu için kurulum yapabiliyorlardı. Ancak arazi kurulumu istemeleri durumunda aynı lokasyonda arazi bulma şartı Arazi GES kurulum imkanını zorlaştırmaktaydı. Yönetmeliğin değişmesiyle bu durum da iyi yönde değişti.

Yeni Ges Yönetmeliği öncesinde çatı üzeri kurulumlarda enerji tüketimi belirleyici bir unsur değildi. Bazı yatırımcılar çatı kapasitesine ve tüketime bağlı olarak yapılacak Güneş Enerji Santrali (GES) yatırımının dönüşünü çok kısa sürelerde almakla beraber ek gelir elde edebiliyorlardı. Ancak trafo kapasitelerinin hızla dolmasından sebep kendi enerjisini üretmek isteyen, potansiyel yatırımcılar mağdur olma durumu ile karşı karşıya kalmaya çoktan başlamıştı. Bu durumu herkesin lehine çevirebilmek ve koşulları eşitleyebilmek adına çıkılan bu yolda, düzenlenen yönetmelik ile olumsuz olarak düşünülen maddelerin ve alınan bu kararların dahi bir amacı olduğunu unutmamak lazım.

Yeni yönetmelik sonrası firmalar, GES yatırımı yapacağı zaman bulundukları lokasyona bağlı kalmadan 81 il içerisinde herhangi bi bölgede kurulumlarını yapıp mahsuplaşabilirler. Trafosu büyük olan ve yüksek tüketimi olan firmalar önceden çatı üzerine GES kurulumu yapmak isteseler veya yapsalar dahi tüketimlerini ancak %10 – %20 mertebelerinde karşılayabiliyorlardı. Devlet bu durumun önünü açtı ve artık firmalar, yeterli trafo kapasiteleri olması durumunda tüketimlerinin 2 katına kadar(%200) üretim yapabilecekleri şekilde Arazi GES kurulumu yapabilirler.

EPC Firma ile Yola Çıkarken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Anlaşma yapmadan önce yatırım yapacağınız Arazi GES projesinin süreçlerini öğrenmeniz lehinize olacaktır. Böylelikle yola çıkacağınız firmanın referanslarını da inceleyerek bu işe hakimiyetini sorgulamakla beraber süreç içerisinde daha sağlıklı takip sağlayabilirsiniz. Süreci size öğreten, yol gösteren ve sizi de üretim yapacağınız Güneş Enerji Santrali’nizin günden güne gelişen olumlu sürecine dahil eden firmalarla yola çıkmanız başarıya ulaşmanızı sağlayacaktır.

Arazi GES (Güneş Tarlası) kurulumu güzel imkanlara yol açmakta olduğu kadar dikkat edilmesi gereken ve zorlu aşamaları da mevcut.

İlk etapta kurulumun sağlanacağı arazi belirlenirken 81 il içerisinden ışınımı en iyi olan yerde kurulum yapmak istemeniz gayet doğal. Her bölgenin dağıtım şirketleri farklı olduğu gibi trafo kapasiteleri de farklı ve bu kapasitelerin doluluk oranlarına bağlı olarak kuruluma müsait olan kapasite büyük önem arz ediyor. Bu sebeple ışınımı iyi olan Şehir seçimi yapılırken trafo kapasiteleri de göz önünde bulundurularak ortak bir nokta belirlenip tercih yapılmalıdır. Buna ek olarak kurulum yapacağınız santralin gücüne bağlı arazi seçmeniz gerekmektedir. MW başına 15 dönüm gerekmekte olup güney yönlü eğimli veya düzlük olması gerekir. Aksi takdirde büyük çaplı kazı ve hafriyat çalışmalarıyla(maliyetlerle) başa çıkmanız gerekebilir.

Peki trafo kapasitesi ve ve ışınım değerleri göz önünde bulundurulması kurulum yapılacak arazinin belirlenmesi için yeterli olacak mı?

Kapasite ve ışınım değeri hususlarına paralel olarak kurulum planlanan arazilerin durumu da büyük rol oynuyor. Belirlenecek arazinin sit alanında olmaması gerektiği gibi Tarım arazisi(Büyük Ova) de olmaması gerekip marjinal tarım arazisi (tarıma elverişli olmayan arazi) olması gerekir. Bununla birlikte arazinin lokasyonu da önemli. Araziye kurulacak GES için Enerji Nakil Hattı(ENH)  çekilecek yol olması gerektiği gibi bu hattın maliyetinin yüksek olmaması adına bağlanılacak trafoya da olabildiğince yakın olması yatırım maliyetinizi önemli derecede düşürecektir.

Anahtar Teslim GES kurulum sözleşmesini imzaladıktan sonra siz yalnızca arazi veya santral inşaatı hizmeti satın almıyorsunuz, en önemlisi kapsamlı proje geliştirme hizmeti alıyorsunuz.

Arazi satın alımı tamamlandı, marjinal arazi yazısı çıkarıldı ve tüm bunlar yapılırken trafo kapasitesi (doluluk oranı) göz önünde bulundurulmakla beraber çekilecek Enerji Nakil Hattı mesafesi olabildiğince minimum düzeyde tutuldu. Bu çalışmaların yapılmasıyla birlikte siz bir yola çıktınız ve bu yolda sizi en kısa haliyle Çağrı Mektubu başvurusu, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu, İmar ve Santral İmalatı ile Kabul Süreçleri bekliyor.

Çağrı Mektubu alım süreçlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar değişkenlik göstermektedir.

Çağrı Mektubu süreci, doğru başvuru yapılması durumunda 3 ayda tamamlanan bir süreçtir. 1 MW DC gücün altında bir Arazi GES kurulumu yapmak istemeniz durumunda ÇED Raporu gerekmediği için Marjinal Tarım Arazisi belgenizin bulunduğu arazi ile başvurunuzu sağlayabilirsiniz. 1 MW DC gücün üstünde olup 10 MW DC gücün altında olduğu durumda ise EK-2 belgesi kapsamında ÇED Raporu gerekmektedir ve 2 ay kadar sürede tamamlanır. 10 MW DC gücün üstünde projelerde ise  EK-1 belgesi kapsamında ÇED Raporu(Halk arasında Büyük ÇED) oluşturulmakta olup 7 ay kadar bir sürede tamamlanıyor.

1 MW DC gücün sütünde olup 10 MW DC gücün altın olan projelerde ÇED Raporu çıktıktan sonra Çağrı Mektubu alım sürecine geçildiği için belirlenen trafo kapasitelerinde güvenlik payı olması lehinize olacaktır. 10 MW DC gücün üstündeki projelerde ise EK-1 belgesi kapsamında ilerleyen ÇED Raporunun 7 ay kadar sürecek çalışmalarının tamamlanmasını beklemeden aynı anda Çağrı Mektubu alım sürecinizi başlatabilirsiniz.

20 ile 30 arasında değişen farklı kurumdan ilerleyen İmar süreçlerinin yönetilmesi.

Proje geliştirme hizmetine dahil olan süreçlerden biri de İmar Süreçleridir. Bu çalışmalar Çağrı Mektubu başvurusuyla birlikte başlayıp diğer bir koldan imalat sürecine geçilene kadar devam etmektedir.

Bu süreç İmar planlarının hazırlanması mevcut arazinin harita mühendisi tarafından hali hazır evrağının alınması, aplikasyon krokisinin çıkarılması, arazi jeolojik etütlerinin yapılması ve buna göre yine imar planlamacısı tarafından 1/1000’lik ve 1/5000’lik imar paftalarının hazırlanarak arazinin bağlı olduğu belediye veya il özel idareye başvurusunun yapılmasını kapsar.

Yapılan başvurunun ardından belediye veya il özel idarenin 20 ile 30 arasında değişen farklı kurumdan (bu belediye veya özel idareye bağlı olarak değişkenlik göstermektedir) mevzi imar görüşleri alınarak tamamlanması ve belediye veya il özel idare meclisinden onaylanarak askı süreçlerinin tamamlanarak imar planlarının kesin onayının alınmasıdır.

İmar onayı alındıktan sonra yapı ruhsatı için inşaat dosyası hazırlanır, bunlarla ilgili harita mimari, elektrik, mekanik, inşaat projeleri yapılır ve yapılan projelerin fenni mesul ve şantiye şefleri organize edilir. İnşaat ruhsatı alındıktan sonra ise yapı denetim firması atanarak imalatların yapılmasına başlanır.

İmar planının yapılma süresi 6 ile 9 ay içerisinde gerçekleşmekte olup inşaat ruhsatı da 2 aylık bir süreçte alınmaktadır.

İmalat sürecinin başlaması ve iyi yönetilmesi Arazi GES için sarf edilen tüm emeklerin güzel sonuçlandırılmasına veya emeklerin hiç edilmesine sebebiyet verebilir.

Çağrı mektubu başvuru süreçlerinin, imalata kadar olan tüm adımları tamamlandıktan sonra imalat kısmına geçildiğinde kullanılacak panel ve inverterların önemi kadar konstrüksiyon, kablo, trafo ve hatta en küçük bileşene kadar ürünlerin kalitesi ve işçilik kalitesi çok önemlidir. Arazi zeminine bağlı olarak hafif veya daha da zorlu delme-çakma işleri gerekecektir. Bunla birlikte ENH(Enerji Nakil Hattı) çekilecek olup zemin ve hat hazır olduktan çakma işlemleri başlatıp mekanik ve elektrik inşaatı tamamlanıp panellerin ve inverterların kurulumları sağlanacak olup dağıtım kök hücresi ile tüm AC/DC kablolama işlemleri sonrasında telçit, kamera sistemleri de kurulduktan sonra A’dan Z’ye hazır ve kabul sonrası üretime başlamış bir saha teslim edilir. Baktığınızda bir cümleye sığması için bile çok uzun işlemler ve bu çalışmaların her birinde farklı kalemler mevcut olduğunu göz ardı etmemeniz gerekir. Bu sebeple dikkat edeceğiniz en önemli konu ise başvuru süreçlerinde ve imalat süreçlerinde yani baştan sona sizin santralinizin çalışmalarını sağlayıp sizleri temsil edecek EPC(Anahtar Teslim GES kurulumu sağlayacak)  firmayı doğru seçmelisiniz.

Doğru EPC Firmasını Nasıl Seçebilirsiniz?

Bahsettiğimiz üzere seçeceğiniz firmanın ilk olarak referanslarına bakmanızı önermekteyiz. Bu referanslar ile iletişime geçip birebir kendilerinden bilgi almanız yararınıza olacaktır. Sektör ve çalışmalar hakkında bu yazımızda olduğu gibi bilgiler edindikten sonra yola çıkacağınız firmayı belirlemek için görüşmelere başlamanız size zaten bir artı katacaktır. Firmanın sizlere aktaracağı bilgileri iyice değerlendirmekle beraber soru ve sorunlarınıza yanıtlar ve çözümlerle gelinebiliyor mu bu konuya da özellikle dikkat etmelisiniz.

Araştırma sürecinde zaman kaybetmemelisiniz.

Aktarılan önemli konulardan biri de siz bu yazıyı okurken trafo kapasitelerinin dolmaya devam ettiğini ve en verimli arazilerin de keza alınmaya devam ettiğini hatırlatmak isteriz. Ek olarak ödemekte olduğunuz faturaya halen daha bir dur demediniz ve unutulmamalıdır ki yenilenebilir enerji varken ve ülkemizde ise bu imkanlar sunulmuşken daha fazla zaman kaybetmeden siz de yerinizi almalı ve faturalarınıza bir dur demelisiniz. Hatta ve hatta yatırımınız tüketiminizin iki katı kapasitede olacak ise eğer elektrik faturanıza dur demekle kalmayıp bir o kadar tutar üretim yaparak hem kendinize hem çevreye hem de ulaştırdığınız enerji ile katkılarda bulunmuş olacaksınız.

Peki bu yatırım tutarı ne kadar olacak ve size dönüşü ne zaman gerçekleşecek?

En çok merak edilen ve sorulan sorulardan biri de haklı olarak budur. Bahsettiğimiz tüm bu süreçler dahil olarak A’dan Z’ye proje geliştirme ve kurulum hizmetinin MW başına bedeli 950.000$ ile 1.000.000$ arası değişmektedir. Yılda ortalama 1.500 MWh üretim gerçekleşir ve buna bağlı olarak 3,5 – 4 yıl içerisinde geri dönüşü olur.

Siz elektriğe hala para mı ödüyorsunuz?

Siz de adım atın ve daha fazla zaman ve para kaybetmeden bizlerle iletişime geçebilirseniz Arazi GES yatırımlarınızda çözüm ortağınız olmak isteriz.

MY Enerji Solar olarak sektörde aynı zamanda yatırımcıyız ve öz yatırım olarak 25 MW DC güçte Arazi GES kurulumlarımız bulunmaktadır. Bununla beraber toplamda Arazi GES bazında 100 MW DC üzerinde anlaşmalarımız mevcutta olup referanslarımıza her gün bir yenisi daha eklenmektedir. Profesyonel ekibimiz ile sizler adına Arazi GES yatırımlarınızda çözüm ortağınız olmak ister, satis@myenerjisolar.com adresimiz üzerinden değerli taleplerinizi bekleriz.

Arazi GES (Güneş Tarlası) ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

BAZI REFERANSLARIMIZ